Một vấn đề then chốt là trong tình hình “giương cung, tuốt kiếm” như thế ai sẽ là người ra tay trước, châm ngòi cho một cuộc xung đột có thể leo thang thành chiến tranh toàn diện?
Hẳn có nhiều anh em thiện lành yêu hòa bình thắc mắc vì sao tình hình căng thẳng giữa Mỹ và Iran đột ngột leo thang trong những ngày vừa qua. Bài viết này xin tóm lược tình hình những ngày qua ngõ hầu để nắm được nguyên nhân châm ngòi cuộc khủng hoảng ở vùng Vịnh hiện nay.
Mỹ và Iran đã ở trong tình trạng căng thẳng kể từ khi Tổng thống Donald Trump lên nắm quyền và quyết định đơn phương rút khỏi thỏa thuận giải quyết vấn đề hạt nhân với Iran.
Nên xem
Tuy nhiên, tình hình leo thang trong vài tuần qua sau khi Mỹ áp đặt lệnh trừng phạt kinh tế với Tehrarn, chấm dứt cấp quyền miễn trừ cho phép các quốc gia khác mua dầu của Iran và liệt lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran vào danh sách các tổ chức khủng bố.
Ở đây không bàn về việc đúng sai trong động thái của Mỹ. Tuy nhiên, trước “những hành động thù địch” nhằm bóp nghẹt kinh tế của họ như thế, Tehran dĩ nhiên không bỏ qua và ủ mưu trả đũa bằng cách này hay cách khác.
Theo tiết lộ mới nhất của tờ The New York Times thì tình báo Mỹ phát hiện Lực lượng Vệ binh cách mạng Iran đã lắp đặt tên lửa lên các chiếc tàu nhỏ ở vịnh Ba Tư.
Những thông tin tình báo bao gồm cả hình ảnh này làm dấy lên lo ngại Vệ binh Cách mạng Iran có thể sử dụng các tên lửa để tấn công tàu hải quân Mỹ.
Ngoài ra, tình báo Mỹ còn có hai dấu hiệu khác là tình báo Mỹ nghe lén được những trao đổi giữa Vệ binh Cách mạng Iran và các nhóm dân có liên hệ với họ ở Iraq về việc tấn công lực lượng Mỹ đóng tại nước này.
Nên xem
Giới chức Mỹ cũng nắm được thông tin về việc Iran hoặc các nhóm dân quân mà họ có ảnh hưởng đang nhắm đến tuyến đường hàng hải qua eo biển Hormuz.
Vấn đề ở đây là nếu Iran không trực tiếp ra tay mà thông qua các nhóm dân quân nước ngoài do họ điều khiển thì Mỹ sẽ phải trả đũa như thế nào?
Việc Mỹ cấp tập tăng cường lực lượng, bao gồm nhóm tác chiến tàu sân bay USS Abraham Lincoln và các phi đội oanh tác cơ B-52 gợi ý về một thông điệp răn đe là Mỹ sẽ đáp trả Iran ngay cả khi các nhóm dân quân ủy nhiệm (proxy) của Iran tấn công lợi ích Mỹ. Washington có lẽ hy vọng thông qua sự răn đe này mà Tehran sẽ chùn tay.
Một vấn đề then chốt khác nữa là trong tình hình “giương cung, tuốt kiếm” như thế ai sẽ là người ra tay trước châm ngòi cho một cuộc xung đột có thể leo thang thành chiến tranh toàn diện?
Tranh cãi hiện nay giữa giới chức Mỹ và giữa Washington với đồng minh của họ là vấn đề xử lý các thông tin tình báo. Liệu các động thái chuẩn bị kể trên gợi ý Iran muốn phát động tấn công trước hay đó chỉ là kế hoạch của họ nhằm chuẩn bị trả đũa cho trường hợp bị Mỹ tấn công trước?
Nên xem
Nếu Iran chỉ chuẩn bị để trả đũa một khi bị tấn công trước thì tình hình may ra còn có thể xuống thang. Chứ nếu Iran đã hạ quyết tâm gây hấn với Mỹ trước thì có lẽ chúng ta sắp chứng kiến một vòng xoáy rực lửa mới ở vùng Vịnh.
